Αγαπητοί φίλοι του Saferinternet.gr,
Το Μάιο του 2018 θα τεθεί σε ισχύ στις νομοθεσίες όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένας Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων.
Το άρθρο 8 του συγκεκριμένου Κανονισμού θα απαιτήσει από τα παιδιά και τους εφήβους κάτω των 16 ετών να ζητούν γονική συγκατάθεση πριν από την πρόσβαση στις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών. Εντούτοις, ο Κανονισμός αναφέρει επίσης, ότι το κάθε κράτος μέλος έχει τη δυνατότητα να ορίσει μικρότερη ηλικία πρόσβασης στις υπηρεσίες αυτές χωρίς γονική συγκατάθεση, η οποία ωστόσο δεν θα πρέπει να είναι κάτω από τα 13 έτη.
Όπως γνωρίζετε, αυτή τη στιγμή οι περισσότερες διαδικτυακές υπηρεσίες θέτουν ως ηλικιακό περιορισμό τα 13 έτη, ηλικία την οποία υποστηρίζουμε κι εμείς όλα αυτά τα χρόνια στο Saferinternet.gr. Αν αυξηθεί το όριο στα 16 έτη, τι θα γίνει με τους εφήβους που έχουν μέχρι σήμερα (νομίμως) δημιουργήσει τα προφίλ τους, τα κανάλια τους, τα ‘vlogs’ τους από την ηλικία των 13 ετών; Θα πρέπει να διαγράψουν το έργο τους;
Τι αντίκτυπο θα έχει το άρθρο 8 του Κανονισμού στους εφήβους των οποίων οι γονείς αρνηθούν να δώσουν τη συγκατάθεσή τους ακόμα και μετά τα 13 έτη, περιθωριοποιώντας τους από τους συμμαθητές τους και θέτοντάς τους σε μεγαλύτερο κίνδυνο, αν επιλέξουν οι έφηβοι αντ’ αυτού να πουν ψέματα για την ηλικία τους;
Και τι γίνεται, εάν μια χώρα εφαρμόσει διαφορετική ηλικία συγκατάθεσης από μια άλλη χώρα; Οι έφηβοι που θα υπόκεινται στην υψηλότερη ηλικία συγκατάθεσης θα μείνουν πίσω, απλώς και μόνο λόγω του τόπου στον οποίο ζουν. Κάτι τέτοιο θα διαιωνίσει την άνιση ευκαιρία και θα διευρύνει τις ψηφιακές ανισότητες πέρα από τα εθνικά σύνορα.
Επίσης, τα σχολεία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην καθοδήγηση των παιδιών και των εφήβων για την ασφαλή και υπεύθυνη χρήση εργαλείων και πλατφορμών της κοινωνίας της πληροφορίας, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εάν όλοι οι γονείς σε μια σχολική τάξη δεν παράσχουν τη συγκατάθεσή τους, οι εκπαιδευτικοί θα βρεθούν σε πολύ εύθραυστη θέση, ισορροπώντας μεταξύ της στέρησης μιας μειοψηφίας από σημαντικές ευκαιρίες και της στέρησης της πλειοψηφίας, ώστε να μην γίνονται διακρίσεις εις βάρος των λίγων.
Και ποια είναι τα δικαιώματα των γονέων, που θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να προστατεύουν και να καθοδηγούν τα παιδιά τους με τον τρόπο που θεωρούν εκείνοι ότι είναι ο πιο σωστός (Άρθρα 3, 4, 5 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού);
Όπως, λοιπόν, γίνεται κατανοητό, ο Κανονισμός θα έχει εκτεταμένο αντίκτυπο στους εφήβους σε όλη την Ευρώπη και κινδυνεύει α) να τους στερήσει το δικαίωμα να ενσωματωθούν στη σημερινή κοινωνία των πληροφοριών και/ή β) να τους αφήσει να εισέλθουν σε αυτή χωρίς τις απαραίτητες ψηφιακές δεξιότητες και την απαραίτητη παιδεία στα μέσα, ικανότητες που είναι ζωτικής σημασίας για να γίνουν οι έφηβοι ενεργοί πολίτες στον κόσμο του αύριο.
Σίγουρα υπάρχουν πιο αποτελεσματικά και πιο φιλικά προς τους εφήβους μέσα για την προστασία αυτών των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων, αντί της πρόσβασης στο διαδίκτυο μέσω της γονικής συγκατάθεσης έως τα 16 τους χρόνια, ιδίως επειδή οι νέοι έχουν συνήθως καλύτερη τεχνική γνώση των υπηρεσιών πληροφόρησης από τους γονείς τους. Πώς θα αντιδρούσαν οι έφηβοι πριν από μερικές γενιές, εάν θα έπρεπε να λάβουν την άδεια των γονιών τους για να επιλέξουν ένα βιβλίο απο κάποια βιβλιοθήκη;
Αγαπητοί μας φίλοι,
Ο Κανονισμός θα ισχύσει μόνο από το Μάιο του 2018. Πριν από αυτή την ημερομηνία, τα κράτη μέλη της Ε.Ε. πρέπει να καταρτίσουν σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή του Κανονισμού, συμπεριλαμβανομένου του θέματος της γονικής συγκατάθεσης. Για να γίνει αυτό σωστά, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι κατευθυντήριες γραμμές είναι βασισμένες σε στοιχεία που υποστηρίζονται από επιστημονικές έρευνες και ότι έχουν πραγματοποιηθεί διαβουλεύσεις με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ιδίως με τους νέους, επειδή αυτοί είναι εκείνοι των οποίων οι ευκαιρίες θα επηρεαστούν σημαντικά από τον Κανονισμό.
Προσκαλούμε, λοιπόν, όλους τους νέους γυμνασίου & λυκείου, με την πολύτιμη στήριξη και τη βοήθειά σας, να μας πουν την άποψή τους επάνω στο παραπάνω ζήτημα και να συνεργαστούν με άλλους νέους στην Ευρώπη για να δημιουργήσουν μαζί ένα διαδικτυακό λεύκωμα για τα δικαιώματα των νέων στο Διαδίκτυο:
- Ποια θεωρούν ότι είναι τα ψηφιακά δικαιώματα που πρέπει να απολαμβάνουν;
- Ποιες υποχρεώσεις συνδέονται με αυτά τα δικαιώματα;
- Ποια 5 δικαιώματα από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ιδιαίτερα σημαντικά για αυτούς και θα πρέπει να είναι τα περισσότερο προστατευμένα στη σημερινή εποχή;
- Με ποιους τρόπους πιστεύουν ότι μπορεί να διασφαλιστεί το δικαίωμα προστασίας τους, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα το δικαίωμά τους στη συμμετοχή;
- Ποιες λύσεις ασφάλειας και ποια εναλλακτικά μέτρα για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων των νέων προτείνουν να υλοποιηθούν, αντί να αυξηθεί η ηλικία ελεύθερης πρόσβασης στις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών στα 16 έτη;
Για να βοηθήσουμε τους εφήβους στην ανάπτυξη των απόψεών τους, η Ευρωπαϊκή ομάδα μας * δημιούργησε ένα ειδικό εγχειρίδιο με διασκεδαστικές δραστηριότητες που εμβαθύνουν στα ψηφιακά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, στις προκλήσεις που φέρνουν οι νέες τεχνολογίες, καθώς και στα ζητήματα ιδιωτικότητας και ασφάλειας που τίθενται δίπλα στις τεράστιες ευκαιρίες που προσφέρει η κοινωνία των πληροφοριών. Οι περισσότερες από τις προτεινόμενες δραστηριότητες απαιτούν περίπου 30-40 λεπτά για να ολοκληρωθούν, προτρέποντας στην παρουσίαση των απόψεων των εφήβων μέσω της δημιουργίας αφισών, βίντεο, κόμικ, μιμιδίων, νοητικών χαρτών κ.λπ. Αν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε το εγχειρίδιο (επισυναπτόμενο σε αυτό το email), μπορείτε να επιλέξετε εσείς τις δραστηριότητες που θεωρείτε ότι είναι οι πλέον κατάλληλες για τους νέους ανθρώπους με τους οποίους εργάζεστε ή να τους αφήσετε να επιλέξουν οι ίδιοι τις δραστηριότητες που τους ενδιαφέρουν περισσότερο.
Σε κάθε περίπτωση, οι νέοι καλούνται να δημοσιεύσουν τις απόψεις και τις δημιουργίες τους χρησιμοποιώντας το hashtag #GDPRHaveYourSayGR στο Facebook ή το Instagram έως τις 15 Δεκεμβρίου 2017. Πολύ σημαντικό: για κάθε δημοσίευση που θα αναρτήσουν, να αλλάξουν τις ρυθμίσεις απορρήτου ενεργοποιώντας την επιλογή “Δημόσια”.
Είναι σημαντικό να ακούσουμε την άποψη των εφήβων! Θα βοηθήσει να πεισθούν οι αρμόδιοι χάραξης πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο ότι υπάρχουν καλύτερες λύσεις. Οι πιο δραστήριοι συνεισφέροντες θα κληθούν να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός χάρτη διαδικτυακών δικαιωμάτων από τα περιεχόμενα των δημοσιεύσεων. Εκπρόσωποι των εφήβων από κάθε χώρα θα κληθούν να παρουσιάσουν το έργο τους σε ειδική κεντρική εκδήλωση, που θα υλοποιηθεί σε Ευρωπαϊκή πόλη στο πλαίσιο του εορτασμού της Ημέρας Ασφαλούς Διαδικτύου τον Φεβρουάριο του 2018, με στόχο να αναδείξουν προς τα Κέντρα Αποφάσεων τα κορυφαία ψηφιακά δικαιώματα που έχουν επισημάνει οι νεαροί Ευρωπαίοι, καθώς ο Κανονισμός θα αρχίζει να ισχύει στη ζωή τους.
Αν επιθυμείτε να στηρίξετε την Ευρωπαϊκή εκστρατεία μας, παρακαλούμε όπως δηλώσετε το ενδιαφέρον σας στη φόρμα Google Forms που θα βρείτε στη διεύθυνση https://goo.gl/forms/eOG3LRcanzbV0ZQX2
Ελπίζουμε σε μεγάλη συμμετοχή από την Ελλάδα. Ας ακουστεί η φωνή των νέων! Κι ας ενδυναμώσουμε τα παιδιά μας να διασφαλίσουν τα δικαιώματά τους, παραμένοντας παράλληλα ασφαλή στο Διαδίκτυο. Μαζί μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά για τη σημερινή γενιά αλλά και για τις επόμενες. Υπάρχουν καλύτερες λύσεις από την απαγόρευση!
Εγχειρίδιο Δράσεων για Εφήβους
Με εκτίμηση,
Δρ. Βερόνικα Σαμαρά
Συντονίστρια της Δράσης Ενημέρωσης & Επαγρύπνησης Saferinternet.gr
==========
* Η εκστρατεία υλοποιείται αυτή τη στιγμή σε 13 χώρες της Ε.Ε.: Βουλγαρία, Δανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Κροατία, Κύπρο, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Τσεχία